Cha mẹ nào cũng mong con mình thông minh xuất chúng và nhiều người thường hiểu rằng, mức độ thông minh của cha mẹ sẽ ảnh hưởng đến giới hạn trên của trí thông minh của con cái.
Nhưng trên thực tế, yếu tố di truyền không thể quyết định giới hạn trên của trí thông minh của trẻ mà sự phát triển trí tuệ của trẻ phụ thuộc nhiều hơn vào sự trưởng thành và giáo dục của cha mẹ.
Theo nghiên cứu liên quan của Đại học Harvard đã khẳng định có 3 thời kỳ vàng cho sự phát triển trí não của trẻ, nếu trau dồi cẩn thận 3 thời kỳ này thì con cái sẽ được lợi cả đời, cha mẹ nhất định phải nắm bắt được ít nhất một lần.
Richard, Giáo sư nghiên cứu về hành vi của trẻ trong 3 thời điểm quan trọng nhất để phát triển tiềm năng não bộ của trẻ, sau quá trình điều tra và so sánh trong thời gian dài đã phát hiện ra trong chu kỳ phát triển trí não của trẻ có ba thời kỳ cao điểm. Trong 3 giai đoạn cao điểm này, cha mẹ có thể cải thiện mức độ phát triển não bộ của trẻ một cách hiệu quả theo các phương pháp khoa học.
Bộ não của trẻ sơ sinh từ 0-3 tuổi vẫn đang trong giai đoạn phát triển non nớt, lúc này trẻ đang trong trạng thái thích khám phá, duy trì tính tò mò mạnh mẽ, mọi thứ xung quanh đều đầy sự mới lạ đối với trẻ.
Giai đoạn này, trẻ con có khả năng nhận thức và bắt chước rất tốt, cha mẹ không cần phải vạch ra kế hoạch trưởng thành cho con một cách tỉ mỉ mà chỉ cần hướng dẫn con một cách phù hợp trong những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống.
Ví dụ: chơi đồ chơi, xem tranh và các hoạt động vui chơi khác để kích thích bản năng bắt chước và ham muốn khám phá của trẻ trong quá trình chơi, đồng thời đặt nền móng cho sự khai sáng trí tuệ của trẻ trước.
Giai đoạn 4-6 tuổi, tốc độ phát triển não bộ của trẻ đạt đỉnh cao trong cuộc đời. Theo các báo cáo nghiên cứu, vào thời điểm này tốc độ kết nối khớp thần kinh trong não của trẻ đạt 700-1000, tính cách của trẻ bắt đầu trở nên điềm tĩnh nhưng hoạt động não bộ của trẻ lại tích cực hơn. Giai đoạn này là giai đoạn quan trọng để phát triển tính cách của trẻ, sự phát triển nhanh chóng của bộ não trẻ sắp kết thúc, trẻ bắt đầu hình thành nhận thức về thế giới và hình thành các khái niệm.
Vì vậy, cha mẹ nên tận dụng khoảng thời gian này để hướng dẫn trẻ phát huy trí tưởng tượng về sự vật, để trẻ suy nghĩ nhiều hơn và đặt nhiều câu hỏi hơn, giúp trẻ phát huy trí tưởng tượng và cách suy nghĩ.
Bắt đầu từ 7-10 tuổi, sự phát triển não bộ của trẻ bước vào giai đoạn hoàn thiện. Giống như “cơ sở phần cứng” của máy tính đã sẵn sàng, thứ duy nhất cần được cập nhật là “trình điều khiển phần mềm”. Đây là giai đoạn vàng cuối cùng cho sự phát triển trí tuệ của trẻ, điều cha mẹ cần làm là giữ cho tế bào não bộ và tính logic của trẻ luôn ở mức cao, trên cơ sở đó hình thành thói quen và phát triển sở thích cho trẻ. Cha mẹ nên hướng dẫn con hình thành thói quen học tập tốt trong giai đoạn này, để trẻ có thể học tập một cách tự giác và phát triển hơn nữa trí thông minh của mình.
Cha mẹ nên làm gì ở các giai đoạn khác nhau?
1. Giai đoạn đầu đời 0-3 tuổi
Đài chín tầng bắt đầu từ mặt đất, hành trình vạn dặm bắt đầu từ một bước chân. Trong giai đoạn này, cha mẹ giao tiếp với con nhiều hơn, trò chuyện với con nhiều hơn, dù nhất thời con không hiểu cũng hãy để con lắng nghe nhiều hơn. Lấy các khối xây dựng, búp bê, quả cầu pha lê và những thứ khác có thể thu hút sự quan tâm của trẻ em, huy động các giác quan của trẻ và truyền cảm hứng cho trẻ hiểu thế giới.
Tại thời điểm này, bạn có thể chơi nhiều trò chơi giáo dục hơn cho con mình, điều này có thể thúc đẩy sự phát triển trí não của chúng và nâng cao một số ý thức chung về cuộc sống trong các trò chơi.
2. Giai đoạn giữa 4-6 tuổi
Vì trí tò mò của trẻ sẽ nhân lên gấp bội nên mỗi khi trẻ hỏi “tại sao” sẽ làm cha mẹ “làm khó”, nhưng cha mẹ cần kiên nhẫn hơn để hướng dẫn trẻ và hướng trẻ đi theo hướng tìm ra “đáp án”.
Giai đoạn này, bố mẹ hãy thử đặt một số câu hỏi cho con như “tại sao ban ngày có mặt trời, ban đêm có mặt trăng?” Giúp trẻ tư duy, kích thích trí tưởng tượng, duy trì tính tò mò và ham học hỏi cao ở giai đoạn này.
3. Giai đoạn sau 7-10 tuổi
Việc giáo dục con cái cần chú ý đến thói quen, bao gồm: khả năng tự chăm sóc bản thân, ý thức tự giác, tác phong học tập, các chuẩn mực lễ tiết,… Cha mẹ không nên chỉ quan tâm đến sự phát triển trí tuệ và thành tích học tập của con cái, sự phát triển khỏe mạnh của trẻ không thể tách rời khỏi thói quen sinh hoạt tốt.
4. Giai đoạn sau 7-10 tuổi
Việc giáo dục con cái cần chú ý đến thói quen, bao gồm: khả năng tự chăm sóc bản thân, ý thức tự giác, tác phong học tập, các chuẩn mực lễ tiết,… Cha mẹ không nên chỉ quan tâm đến sự phát triển trí tuệ và thành tích học tập của con cái, sự phát triển khỏe mạnh của trẻ không thể tách rời khỏi thói quen sinh hoạt tốt.